Specjalne paszporty dla baterii mają wesprzeć zrównoważoną produkcję. Dla Polski to ważna wiadomość, nowa branża odpowiada już za ponad 2 proc. eksportu
Parlament Europejski zatwierdził nowe przepisy dotyczące produkcji i recyklingu baterii. Prace nad dokumentem zajęły ponad 2 lata. Były konieczne. W Europie rozwijanych jest już około 50 projektów bateryjnych. To zarówno fabryki, w których produkowane będą baterie, komponenty, jak i zakłady recyklingu. Polska na tej mapie wyraźnie się wybija. To u nas zlokalizowana jest największa fabryka baterii w Europie – LG Energy Solutions pod Wrocławiem. Swoje inwestycje mają tu także BZM, Capchem, SK Innovation, Umicore, Northvolt, Guotai Huarong, SungEel, SK Nexilis, Enchem, KET i Mercedes-Benz Manufacturing Poland.
Gospodarka cyrkularna
Na tym etapie rozwoju rynku wiadomo, że konieczne jest wprowadzenie odpowiednich regulacji. UE chce żeby produkcja baterii była możliwie najbardziej przyjazna dla środowiska. Problem braku dostępu do kluczowych w produkcji baterii pierwiastków ma zostać zminimalizowany poprzez wdrożenie rozwiązań cyrkularnych.
Z każdym rokiem zapotrzebowanie na baterie do samochodów będzie rosło. Pomiędzy rokiem 2021 a 2022 sprzedaż nowych elektryków skoczyła o połowę. Do 2030 roku będą one stanowić jedną trzecią nowo sprzedawanych aut. Po 2035 roku w UE kupienie nowego spalinowego samochodu będzie niemal niemożliwe.
Po raz pierwszy mamy przepisy dotyczące gospodarki o obiegu zamkniętym, które obejmują cały cykl życia produktu – podejście, które jest dobre zarówno dla środowiska, jak i gospodarki. Uzgodniliśmy środki, które przyniosą znaczne korzyści konsumentom: baterie będą dobrze funkcjonować, będą bezpieczniejsze i łatwiejsze do usunięcia. Naszym ogólnym celem jest zbudowanie silniejszego przemysłu recyklingu w UE, w szczególności w odniesieniu do litu, oraz konkurencyjnego sektora przemysłowego jako całości, co ma kluczowe znaczenie w nadchodzących dziesięcioleciach dla transformacji energetycznej i strategicznej autonomii naszego kontynentu. Środki te mogą stać się punktem odniesienia dla całego globalnego rynku baterii”
powiedział sprawozdawca, włoski europoseł Achille Variati
Ambitne cele
Dlatego baterie trakcyjne, wysokonapięciowe, wymagają odpowiedniego zaplecza prawnego. Nowe rozporządzenie unijne, zastępujące dyrektywę z 2006 roku i aktualizuje rozporządzenie z 2019 roku – uwzględnia nie tylko dzisiejszą sytuację na rynku bateryjnym, ale także zakłada ambitne cele dotyczące przyszłej produkcji.
Po pierwsze, położono w nowych przepisach nacisk na recykling. Od projektowania po domieszki substancji przetworzonych. Z ich pozyskiwaniem nie powinno być problemów – dyrektywa nakłada obowiązki zbierania wszelkich zużytych baterii. Zarówno tych przenośnych, montowanych w elektronice użytkowej, jak i urządzeniach transportu osobistego (UTO).
Bateria do wymiany, a nie na śmietnik
Nowe przepisy jasno określają minimalne poziomy materiałów odzyskiwanych ze zużytych baterii: litu – 50 proc. do 2027 r. i 80 proc. do 2031 r.; kobaltu, miedzi, ołowiu i niklu – 90 proc. do 2027 r. i 95 proc. do 2031 r.
Przepisy wprowadzają minimalne poziomy zawartości materiałów pochodzących z recyklingu odpadów produkcyjnych i konsumenckich, wykorzystanych w nowych bateriach: osiem lat po wejściu w życie rozporządzenia – 16 proc. dla kobaltu, 85 proc. dla ołowiu, 6 proc. dla litu i 6 proc. dla niklu; 13 lat po wejściu w życie: 26 proc. dla kobaltu, 85 proc. dla ołowiu, 12 proc. dla litu i 15 proc. dla niklu.
Paszporty dla baterii
Po drugie, baterie o pojemności powyżej 2 kWh, wyprodukowane w UE, już od od 1 lipca 2024 r. będą posiadały własny „paszport”, w którym zapisywany będzie ich ślad węglowy sumowany z całego cyklu życia.
Producenci zostaną zmuszeni do projektowania urządzeń w taki sposób by wymiana akumulatorów była prosta i tania, a klient miał jasność co do wpływu wybranego produktu na środowisko.
W dalszych krokach zostaną wyznaczone limity emisyjności, których bateria nie będzie mogła przekraczać. Nowe regulacje mają wymusić transparentność na każdym etapie życia ogniw i baterii. Ma też spowodować, że na rynek nie będą trafiać ogniwa, do których produkcji użyte zostały materiały nieznanego pochodzenia lub od dostawców o wątpliwej reputacji.