Najbliższych pięć lat zdecyduje o tym, czy utrzymamy pozycję lidera. Nowy raport pokazuje potencjał przemysłu bateryjnego w Polsce
Za pięć lat moce produkcyjne w fabrykach baterii do samochodów elektrycznych wzrosną ośmiokrotnie. Dla Polski to dobra i zła wiadomość. Dziś nasz kraj jest niekwestionowanym liderem rynku bateryjnego. Około 2,4 proc. (wartość sektora to 38 mld zł) całego polskiego eksportu to litowo-jonowe baterie do samochodów elektrycznych i magazynów energii. Raport Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych pt. „Europa jeździ na polskich bateriach litowo-jonowych. Potencjał sektora bateryjnego w Polsce i regionie CEE” – przybliża prognozy na najbliższe lata.
Sprzedaż samochodów elektrycznych stale rośnie
W 2022 roku globalna sprzedaż e-aut osiągnęła poziom ponad 10 mln sztuk. Po pierwszym kwartale br. widać, że wynik ten będzie poprawiony. W Norwegii – najbardziej zelektryfikowanym rynku świata – elektryki odpowiadają za ok. 90 proc. sprzedaży nowych aut. Polska jest pod tym względem na drugim biegunie. Osiągamy ok. 3 proc. sprzedaż. Średnio w całej UE elektryki (BEV) stanowiły 12 proc. rynku nowych aut. Dla porównania – diesle już zaledwie 16 proc.
Wiemy już w UE, że od elektromobilności nie ma odwrotu. Sektor transportu ma zostać zdekarbonizowany. W 2035 roku mamy osiągnąć 100 proc. redukcję emisji z nowych aut – oznacza to w praktyce koniec produkcji i sprzedaży samochodów spalinowych na ten rynek. To wielka szansa dla Polski.
Miliardowe inwestycje w całej Europie
Zapotrzebowanie na podzespoły do pojazdów elektrycznych będzie rosło. Najważniejsze z nich – baterie – są już produkowane w Polsce. – Według prognoz BNEF globalne moce produkcyjne akumulatorów litowo-jonowych mają wzrosnąć ośmiokrotnie do 2027 r., osiągając poziom 8945 gigawatogodzin (GWh). Coraz ważniejszą rolę w sektorze bateryjnym odgrywa Europa, która odpowiadała za 14% światowych mocy produkcyjnych w 2022 r. Do europejskich liderów w tym obszarze należą niektóre państwa regionu Europy Środkowo-Wschodniej, w szczególności Polska i Węgry odpowiadające aż za 9% światowych mocy produkcyjnych – wylicza Maria Majewska, New Mobility Expert PSPA.
Nasza pozycja lidera jest zagrożona. Liczne inwestycje prowadzone są na Węgrzech, w Czechach, Słowacji, Serbii, Niemczech, Szwecji czy Norwegii.
Gigafactory i recykling baterii
Jeden z najpotężniejszych na świecie zakładów produkcji baterii znajduje się w Polsce i należy do koreańskiego LG Energy Solutions. Jego roczna moc produkcyjna to 115 GWh. Swoją gigafabrykę stawia też polski podmiot z Grupy Famur – Impact Clean Power – GogafactoryX. Docelowo osiągnie moc produkcyjną do 4 GWh rocznie. Widać tu rozpiętość inwestycji bateryjnych.
Polskę na miejsce swojej działalności wybrały także:
- Umicore – materiały katodowe,
- SK Innovation – separatory do baterii,
- Capchem – elektrolit do baterii,
- Guotai Huarong – elektrolit do baterii,
- BMZ – produkcja baterii,
- Mercedes-Benz Manufacturing Poland – produkcja baterii,
- Northvolt – produkcja zestawów baterii do magazynów energii,
- SK Nexilis – folie miedziane do baterii,
- EVM – katody,
- KET – przekaźniki wstępnego ładowania,
- Enchem – sole litowe,
- Elemental Strategic Metals – recykling baterii,
- SungEel HiTech – recykling baterii.
Kadry dla elektromobilności
Nowe zakłady to nowe miejsca pracy, ale czy Polska ma wystarczająco dużo osób z kierunkowym wykształceniem zawodowym lub technicznym by je obsadzić? W raporcie PSPA skoncentrowano się na wyzwaniach dla całego regiony Europy Środkowo-Wschodniej. Zdefiniowano bariery wzrostu, opisano inwestycje, ale też zwrócono uwagę na zasoby. Jednym z wyzwań jest zapewnienie kadr dla nowej mobilności, w tym produkcji baterii.
Kolejnym ważnym z perspektywy szans biznesowych tak dla kraju, jak i regionu, jest zapewnienie dostępu do surowców pozwalających zwiększać produkcję i konkurować na globalnym rynku. Konieczne jest także budowanie odpornego i innowacyjnego łańcucha dostaw.
USA rozpycha się łokciami
Dwa ostatnie kryteria będą coraz trudniejsze do spełnienia, ponieważ do globalnego wyścigu stanęły niedawno Stany Zjednoczone. Administracja prezydenta Joe Bidena, za sprawą Inflation Reduction Act (IRA) stają bardziej atrakcyjne dla inwestorów. Sam rynek USA, dzięki subsydiom i celom dekarbonizazcyjnym, będzie chłoną pojazdy elektryczne i budował zaplecze dla OZE w postaci magazynów energii. Kolejnym ważnym graczem z perspektywy globalnej staje się także Kanada, gdzie szybko rośnie branża wydobywcza zapewniająca pierwiastki do produkcji najważniejszych komponentów.
Innym z powodów, dla którego Polska może przestać być atrakcyjnym miejscem inwestycji bateryjnych jest nasz miks energetyczny. Produkcja baterii i komponentów ma się odbywać przy użyciu zielonej energii.